Neo: Tác Động Ngắn Ngủi Tới Rap Việt Ngày Xưa

Bất chấp sự rút lui của anh ấy, phong cách độc đáo và ca từ mạnh mẽ của Neo vẫn tiếp tục truyền cảm hứng và ảnh hưởng đến các nhạc sĩ đầy tham vọng hiện tại.

Neo. Ảnh: Neo Doan

Thật vô cùng bất ngờ và thú vị khi nghe nhạc của Neo ngay lần đầu tiên anh ấy ra mắt. Hồi đó hiếm có rapper nào có thể viết và rap bằng tiếng Anh một cách đàng hoàng. Neo là một trong số ít. Sống cả đời ở Hà Nội, bằng cách nào đó anh đã tìm thấy món quà ngôn ngữ qua thời kỳ âm nhạc 2000 và truyền cảm hứng cho nhiều người đi theo.

Flow độc đáo và cách chơi chữ thông minh của anh ấy ngay lập tức thu hút sự chú ý bởi sự hiện diện quyến rũ trên sân khấu của anh ấy. Khả năng chuyển đổi dễ dàng giữa lời bài hát tiếng Anh và tiếng Việt thể hiện tài năng đặc biệt và sự linh hoạt của anh với tư cách một nghệ sĩ. Nhưng ngoài kỹ năng rap ấn tượng, rõ ràng âm nhạc của Neo còn ăn sâu vào những trải nghiệm và suy ngẫm cá nhân của anh về cuộc sống ở Hà Nội.

Neo ngưng rap kể từ khi trang web diễn đàn GVR sụp đổ. Những tác phẩm âm nhạc nghệ thuật của Neo đã thất truyền và dấu vết của anh ấy giờ đã biến mất. “Có lẽ tôi không thích chúng nhiều đến thế,” anh nói. Tuy nhiên, trên mạng vẫn còn lại một số bài hát mà ngay lập tức mang lại những kỷ niệm đẹp đẽ, đặc biệt là với sự hợp tác của rapper VietDragon quá cố.

Dù rút lui khỏi làng rap nhưng tác động của Neo đối với nhạc rap Việt Nam vẫn rất đáng kể. Phong cách độc đáo và ca từ mạnh mẽ của anh tiếp tục truyền cảm hứng và ảnh hưởng đến các nhạc sĩ hiện tại và đầy tham vọng. Nhiều người vẫn nuôi hy vọng rằng một ngày nào đó anh ấy sẽ trở lại và sản xuất nhiều bài nhạc hay hơn nữa. Cho đến lúc đó, chúng ta chỉ có thể hồi tưởng lại những ngày hoàng kim của rap Việt và di sản mà Neo để lại.

Ngoài Kia đã liên hệ và trò chuyện với Neo, anh ấy đồng ý thực hiện một cuộc phỏng vấn để chia sẻ câu chuyện của mình về thế giới rap Việt ngày xưa.

---

Neo, anh đã hoạt động trong lĩnh vực rap ngày xưa. Anh bắt đầu khi nào và như thế nào?

Từ cấp 3 mình bắt đầu được biết đến rap qua nhóm nhạc Linkin Park, Limp Bizkit và sau đó là Eminem. Mình khá là phát cuồng về các nghệ sĩ này và học thuộc hết các vài hit của họ, mỗi lần bật lên là lại rap theo. Sau một thời gian thì mình phát hiện cũng có những người thích rap giống như mình và rap bằng tiếng việt hoạt động trên các forum, bắt đầu biết đến Vietdreamerz, rồi bắt đầu biết đến download beat trên SoundClick, và học về cách rap qua các bài viết tiếng Anh trên mạng. Từ đó mình cũng tham gia theo phong trào này và tập tành viết những đoạn rap đầu tiên.

Bối cảnh rap ở Việt Nam hồi đó như thế nào?

Rap Việt hồi đó khá là hỗn loạn với rất nhiều forum và xích mích giữa các nhóm. Battle diss là thứ bạn có thể thấy thường xuyên. Bình yên là một thứ xa lạ trong bối cảnh bấy giờ, ít nhất là theo trí nhớ của mình. Hồi đó battle diss là một cách phổ thông mọi người thích dùng để thể hiện cái tôi, các forum cũng tổ chức rất nhiều cuộc thi đấu battle. Tuy nhiên trình độ nói chung của Việt rap lúc đó vẫn chưa cao.

Một số thách thức anh phải đối mặt với tư cách là một rapper ngầm trong những ngày đầu là gì?

Hồi đó không có những hướng dẫn chuẩn chỉ về cách rap bằng tiếng Việt, phần lớn phải tự tìm hiểu từ các trang tiếng Anh trên mạng. Thứ hai là không có dụng cụ thu âm tốt cũng như không có kỹ năng mix và master nên chất lượng nhạc mình làm khi đó vẫn tương đối thấp.

Anh sống ở Việt Nam cả đời. Anh đã học cách rap bằng tiếng Anh như thế nào?

Từ cấp 2 mình đã rất thích học tiếng Anh nên tiếng Anh của mình khá tốt, mình cũng thích nghe nhạc nước ngoài. Có lẽ đây là một lợi thế của mình để dễ dàng tiếp cận hơn với nhạc rap.

Bất chấp những thách thức, anh đã có thể trở thành một trong những rapper nổi bật nhất, người đã thành công trong việc khẳng định mình là nghệ sĩ của GoDz và GVR. Anh nghĩ chìa khóa thành công của anh là gì?

Cám ơn bạn đã nhận xét như vậy. Nói là thành công thì hơi quá nhưng với bản thân mình khi đó thì đó cũng là một phần thưởng đáng kể cho những cố gắng của mình. Nghĩ lại thì mình thấy chìa khóa thành công của mình là có niềm đam mê đến ám ảnh và luôn không ngừng cố gắng học hỏi để trở nên tốt hơn. Mọi khi rảnh mình đều viết rap, không viết rap thì ngồi nghĩ vần, không nghĩ vần thì nghe nhạc và nghiên cứu cách đi flow, không thì lại đọc và xem các tài liệu mình có thể tìm thấy về rap và hip-hop. Ngoài ra thì mình cảm thấy việc giữ gìn được nhiều mối quan hệ tốt trong giới rap cũng là rất quan trọng.

VietDragon như thế nào? Câu chuyện đáng nhớ khi làm việc với anh ấy là gì?

Việt Dragon hồi đó như một người anh đối với mình. Anh đã dìu dắt mình dưới đôi cánh của GoDz khi mình còn khá “bơ vơ” trong giới rap, vì vậy mình rất biết ơn anh. Thời gian làm việc với anh khi đó không dài, mình cũng chỉ collab cùng VD một vài track, nhưng mình thấy anh là người rất mộc mạc, chân thành và cũng tình cảm với anh em. Không thể nhớ hết hồi đó đã nói với nhau những gì, nhưng mình nhớ anh có khuyên mình một câu “Em có thể mất niềm tin vào mọi thứ nhưng không được mất niềm tin vào bản thân mình”. Mình vẫn nhớ như in câu nói đó đến tận bây giờ.

Anh có thể kể tên 10 rapper quốc tế và Việt Nam hàng đầu của mình không?

Đối với mình thì đây là những rapper hàng đầu: Eminem, Tablo (Epik High), Tupac, Bone Thugs-N-Harmony, Tech N9ne, Big Pun. Việt Nam thì hiện tại mình thích B Ray, LowG, Phúc Du, B-Wine.

Anh nghĩ tương lai của rap Việt sẽ như thế nào?

Mình cảm thấy tương lai của rap Việt Nam rất tươi sáng, với rất nhiều rapper tài năng nổi lên từ các chương trình như Việt rap. Và chương trình này chắc chắn đã lan tỏa nhạc rap đến mọi ngõ ngách và tương lai sẽ còn nhiều rapper hay hơn nữa. Hiện tại trình độ làm nhạc của các rapper và các producer tại Việt Nam đều rất tốt.

Anh có lời khuyên gì dành cho các rapper trẻ Việt Nam muốn bước vào lĩnh vực rap?

Hãy cố gắng tìm ra một phong cách riêng, làm nhạc thật chau chuốt, giữ vững ngọn lửa đam mê và không ngừng tìm cách để tiến bộ. Đừng ngại cọ xát.

Anh có thể cho chúng tôi biết về việc tham gia HL Band không? Kỷ niệm đẹp nhất khi làm việc với nhóm là gì?

Ngày đó mình nói chuyện và giao lưu với các thành viên của HL Band khá nhiều và dần dần không biết từ lúc nào thì mình cũng bắt đầu tham gia vào các hoạt động của nhóm và được kết nạp. HL khi đó toàn các thành viên có tên tuổi của Rap Việt bấy giờ như SilverC, Rhymastic, NHT, ClownD (Bác sĩ Hải). Mình rất tự hào khi được tham gia nhóm, tuy nhiên tiếc vì định hướng của nhóm khi đó là làm nhạc “bựa bựa” chưa phù hợp lắm với mình nên mình cũng chưa kịp có track nào cùng nhóm. Sau giai đoạn đó thì mỗi người có định hướng riêng nên nhóm cũng ít hoạt động.

Anh có hợp tác gì với các nghệ sĩ GoDz ngày đó không? Ai là nghệ sĩ yêu thích của anh ngày trước? Người mà anh từng muốn hợp tác nhất?

Trừ VD ra thì các nghệ sĩ Godz ngày đó còn khá trẻ, có lẽ hầu hết đều kém tuổi mình. Đã rất nhiều năm rồi và nếu nhớ không nhầm thì ngoài một hai track cùng với VD, ngày đó mình có collab cùng với Sumo, và có một track represent GoDz cùng nhiều nghệ sĩ khác. Tuy nhiên nghệ sĩ mà mình muốn collab nhất mà chưa có dịp là Rhymastic.

Hãy cho chúng tôi biết quá trình sáng tác âm nhạc của anh diễn ra như thế nào? Anh có rap bằng tiếng Việt không?

Với mỗi một track mình lại có cách tiếp cận khác nhau. Có track thì mình vừa nghe beat vừa viết, có track mình nghe beat, xác định flow xong xuôi cho cả đoạn rồi mới viết, có track thì mình lại lấy lyrics đã viết trước và rap thử lên beat, thấy beat nào phù hợp thì ghép vào, hoặc ngược lại, tìm đoạn lyrics phù hợp với beat cần làm và ghép vào. Nói chung cũng rất tùy hứng. Ngày đó mình rap cả tiếng Việt và tiếng Anh, đôi khi đang rap tiếng việt thì lại chêm vào nửa câu hay một câu tiếng anh, việc này bây giờ là bình thường nhưng hồi đó cũng có những người không thích lắm.

Là một nhạc sĩ, anh có viết nhật ký hay làm bất kỳ công việc nghệ thuật nào khác không?

Mình rất thích viết nhật ký, vì mỗi khi viết xong mình cảm thấy khá nhẹ lòng cũng như suy nghĩ thông thoáng, thông suốt hơn, nhưng vì đôi khi lười nên có những giai đoạn viết cũng không đều. Ngoài ra thì có giai đoạn mình cũng rất thích DJ, có thể nói đây là đam mê thứ hai của mình sau hip-hop. Thứ mình hơi tiếc là đến bây giờ vẫn chưa biết cách produce nhạc, mình cũng thử tìm hiểu rồi nhưng khá khó.

Tại sao anh lại quyết định bỏ đi và ngừng rap? Có sự thất vọng nào không? Có kế hoạch quay lại không?

Mình ngừng rap sau khi tham gia cuộc thi artist của GVR. Mình đã cùng Link Lee làm một bài cho vòng chung kết. Nếu thắng vòng này thì sẽ có box artist riêng. Bài này mình khá tâm đắc và tự tin vì thấy mình rap khá tốt, thậm chí track này còn lên top 1 Zing Mp3 lúc bấy giờ, tuy nhiên chưa có kết quả thì forum sập đột ngột nên lúc đó mình khá thất vọng. Sau đó thì vì không còn nơi giao lưu chia sẻ nhạc rap, mình thấy khá mất động lực cũng như không hiểu sao suốt một thời gian không thể viết được gì ra hồn dù đã cố gắng, thế nên sau đó mình đã nghỉ rap. Giờ cuộc sống cũng khác nhiều so với ngày xưa, rap với mình giờ là một thú vui chứ không còn là đam mê cháy bỏng như trước. Mình vẫn rất thích nghe rap nhưng kế hoạch trở lại thì cũng chưa có, có lẽ tùy duyên vậy.

Đây là ca khúc mà mình đã đề cập. Mình đã sử dụng một bí danh khác, đó là I.M. Hầu hết nó chỉ có nghĩa là “I Am”, rất đơn giản. Mình cũng nghĩ đến “Instant Messenger” (Sứ giả tức thời) nhưng nó chỉ mang ý nghĩa hài hước.

Ngày nay số lượng rapper ngày càng đáng ngạc nhiên. Anh có cảm thấy ngày xưa việc được công nhận là một rapper dễ hay khó hơn và tại sao?

Khi rap đã trở nên phổ cập, việc sắm sửa công cụ để làm nhạc rap dễ dàng hơn, kiến thức về nhạc rap bằng tiếng Việt cũng dễ tiếp cận hơn, thì việc tập làm nhạc cũng trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Cũng có nghĩa là để bắt đầu làm rapper có khả năng rap được những bài level cơ bản thì không khó. Tuy nhiên để làm một rapper được công nhận ở thời buổi này yêu cầu kỹ năng cao hơn, wordplay, story telling, freestyle... ngoài ra cũng cần có nhiều bài hit hơn thì mới có thể ghi được dấu ấn trong lòng khán giả.